झापामा धान बालीमा देखियो ‘सिथ ब्लाइट’ रोग

सन्तोष शर्मा
बनियानी, ३१ भदौ । झापाका विभिन्न स्थानका धानबालीमा रोगको संक्रमण देखिएको छ ।

जिल्लाका विभिन्न स्थानका धानबालीमा ‘सिथ ब्लाइट’ (पातको फेद कुहिने) रोग देखिएको कृषि ज्ञान केन्द्र झापाका प्रमुख सागर विष्टले जानकारी दिनुभयो ।

झापाको अर्जुनधारा नगरपालिका, गौरादह नगरपालिका र कचनवलक गाउँपालिका क्षेत्रमा बढी मात्रा देखिएको कृषकले जानकारी गराएको उहाँले बताउनुभयो । “छिटफुट रुपमा जिल्लाभरि देखिएको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “नियन्त्रणको प्रयास भइरहेको छ ।”

अनुगमन गरेर ज्ञान केन्द्रमार्फत् कृषकलाई क्षेत्रफलको आधारमा थोरै–थोरै मात्रा भए पनि औषधि वितरण गरिरहेको उहाँले बताउनुभयो । स्थानीय तहले पनि रोग नियन्त्रणका लागि काम गरिरहेका छन् ।

धान खेतको ठाउँ–ठाउँमा गोलकार रुपमा यो रोगको उपचारका लागि भ्यालिडीमाइसिन र हेक्साकोनाजोल औषधि दुई मिलिलिटर प्रतिलिटर पानीमा मिसाएर प्रयोग गर्न सकिने प्रमुख विष्टले बताउनुभयो । रोगका कारण बाला कम लाग्ने भएकाले धान उत्पादन घट्ने उहाँले बताउनुभयो ।

झापामा यो वर्ष ७५ हजार पाँच सय हेक्टर क्षेत्रफलमा बर्खे धान खेती गरिएको छ । गत वर्ष जिल्लामा ८५ हजार पाँच सय हेक्टरमा धान खेति गरिएको थियो भने चार लाख ६३ हजार मेट्रिकटन धान उत्पादन भएको कृषि ज्ञान केन्द्र झापाले जनाएको छ ।

यता, झापामा यो वर्ष कृषि ज्ञान केन्द्रको सहयोगमा छ वटा पालिकाका एक सय पाँच बिघामा नमूना खेति गरिएको छ ।

कृषकलाई प्राविधि अभ्यस्त गराउने उद्देश्यले जिल्लाको भद्रपुरमा १० बिघा, बिर्तामोडमा ७ बिघा, शिवसताक्षीमा १२ बिघा, गौरीगञ्जमा १० बिघा, गौरादहमा ३० बिघा र मेचीनगरमा ३६ बिघा मेसिनको प्रयोग गरेर नमूना धान खेती गरिएको हो । जसमा ६० जना कृषक आबद्ध छन् ।

कोशी प्रदेश सरकारको ‘कष्टम हायरिङ्ग सेन्टरमार्फत यान्त्रिकीकरण प्रवद्र्धन कार्यक्रम’ एनएमसी एग्रो फर्मसँग सम्झौता गरी कृषि ज्ञान केन्द्र झापाले प्रदर्शनका रुपमा धान रोपाइँ गरेको निमित्त प्रमुख विष्ट बताउनुभयो । यसबाट कृषकको २० प्रतिशत लागत घट्ने जनाइएको छ ।

कृषकलाई मेसिनबाट रोपाइँ गर्दा लाग्ने रकमको ५० प्रतिशत अनुदान दिइएको छ । १०५ बिघा धान खेतीका लागि रू पाँच लाख ५० हजार अनुदान दिइएको कृषि ज्ञान केन्द्र झापाले जनाएको छ ।